Interoperability (tương tác khả năng) là khả năng của các hệ thống, thiết bị hoặc ứng dụng khác nhau để làm việc cùng nhau một cách hiệu quả. Nó đóng vai trò rất quan trọng trong các lĩnh vực như blockchain, công nghệ thông tin, y tế, tài chính và các lĩnh vực khác. Vậy Interoperability là gì và ý nghĩa của nó ra sao? Hãy tìm hiểu thêm trong bài viết này.
Interoperability là gì?
Interoperability là gì? Khả năng tương tác, hoặc khả năng giao tiếp của một mạng blockchain với mạng khác, thường được định nghĩa là khả năng của một mạng blockchain tương tác với một mạng blockchain khác. Tuy nhiên, cụ thể hơn, đó là khả năng chia sẻ, truy cập, giám sát dữ liệu và thông tin của các mạng blockchain với các blockchain khác mà không cần đến trung gian.
Khả năng tương tác của mạng là một trong những yếu tố chính quyết định liệu một chuỗi khối có thể được áp dụng rộng rãi hay không. Ngày nay, nhiều dự án blockchain mới đang nổi lên với các tính năng khác nhau, tập trung vào giải quyết các vấn đề khác nhau. Mặc dù bản chất của blockchain là phân cấp, nhưng việc có quá nhiều mạng blockchain dẫn đến sự phân mảnh thị trường không cần thiết.
Trong các lĩnh vực yêu cầu thông tin đa dạng, dữ liệu được lưu trữ và tương tác trên một mạng blockchain duy nhất không thể đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp. Ví dụ: các ngành như hàng không, chăm sóc sức khỏe và chuỗi cung ứng đều yêu cầu lượng dữ liệu lớn cho mục đích nghiên cứu. Đến đây bạn đã có thể hiểu Interoperability là gì và có thể thấy rằng khả năng tương tác của blockchain đóng một vai trò quan trọng. Vậy cộng đồng blockchain đã có những nỗ lực gì để cải thiện vấn đề này?
Nhu cầu tương tác giữa các Blockchain
Sau khi đã tìm hiểu Interoperability là gì, ta cùng xem xét nhu cầu tương tác giữa các blockchain. Để nền kinh tế blockchain của một quốc gia phát triển khỏe mạnh, cần có ba yếu tố thiết yếu bao gồm dân cư đông đúc, dòng tiền lưu chuyển ổn định và hoạt động kinh tế sôi động. Tuy nhiên, các quốc gia mới đang gặp nhiều rào cản trong việc thu hút nguồn tiền và dân cư do thiếu các cầu nối và phương thức giao tiếp với nhau.
Hiện nay, Ethereum được xem là quốc gia phát triển nhất với dòng tiền đầu tư lớn và nhiều doanh nghiệp hoạt động. Tuy nhiên, với nguồn lực sơ khai, rất khó để các quốc gia mới ngay lập tức cạnh tranh với Ethereum. Do đó, giải pháp để thế giới cùng phát triển đó là chia sẻ dân cư cùng nguồn lực.
Vấn đề thiết yếu hiện nay là xây dựng được các cầu nối và đường đi để dân cư cùng dòng tiền có thể di chuyển, và hệ thống ngôn ngữ chung để các quốc gia nói chuyện được với nhau. Ở một tầm nhìn dài hạn, các cầu nối và ngôn ngữ chung không chỉ mang ý nghĩa cạnh tranh mà còn thúc đẩy sự phát triển của toàn bộ thế giới blockchain, giống như cách các phương tiện giao thông tân tiến và internet mang lại sự phát triển cho nền kinh tế chung của toàn thế giới.
Hiện nay, hai cách tiếp cận phổ biến nhất là xây dựng các cầu nối song phương hoặc thiết lập mạng lưới kết nối đa phương (interoperability). Tuy nhiên, để thực hiện thành công các cầu nối và hệ thống ngôn ngữ chung, cần có sự hợp tác của nhiều quốc gia và các doanh nghiệp để đạt được mục tiêu phát triển bền vững của blockchain trên toàn cầu. Nhu cầu tương tác giữa các blockchain là một trong những phần quan trọng trả lời cho câu hỏi Interoperability là gì. Hy vọng bạn đọc đã có thể hiểu hơn về Interoperability là gì.
Thông tin về khả năng tương tác của Blockchain
Hiện nay, các blockchain được xây dựng với các đặc điểm riêng biệt như mục đích, cơ chế đồng thuận, ngữ nghĩa, thuật toán băm và ngôn ngữ lập trình, dẫn đến sự độc lập hoàn toàn giữa các blockchain và không có liên kết nào giữa chúng. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ blockchain, nhu cầu về khả năng tương tác giữa các dự án blockchain đã nảy sinh, để tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch đa mã thông báo thông qua việc tạo ví đa mã thông báo, tạo ra các hợp đồng thông minh mạnh mẽ hơn, giảm độ trễ và cho phép các blockchains giao tiếp với nhau mà không cần người trung gian nâng cao khả năng phân quyền hơn nữa.
Vì vậy, các sàn giao dịch tiền điện tử được coi là nền tảng thực hiện khả năng tương tác giữa các blockchains, tuy nhiên chúng lại là một hệ thống của bên thứ ba mà khả năng tương tác nhằm mục đích loại bỏ. Ngoài ra, một số giải pháp tương tác blockchain khác như Sidechain đã được đưa ra. Sidechain mô tả một blockchain được xây dựng trên một blockchain khác (mạng chính), hoạt động độc lập với blockchain và với cơ chế đồng thuận của riêng nó.
Sidechain tương tác với mạng chính thông qua Giao thức đồng thuận Sidechain hoặc Giao thức chuyển giao chuỗi chéo và yêu cầu trình xác thực của bên thứ ba để xác thực các giao dịch giữa mạng chính và sidechain. Ethereum là ví dụ nổi bật nhất về một mạng chính chứa các sidechains khác nhau. Tuy nhiên, các phân định của sidechain cũng gặp một số thách thức như ít phân cấp hơn và sự gian lận của các trình xác thực của bên thứ ba. Những thông tin trên là một phần quan trọng trả lời cho câu hỏi Interoperability là gì, mong rằng bạn đọc đã có thêm kiến thức về khái niệm này. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về các giải pháp cho Interoperability là gì trong phần tiếp theo.
Các dự án tạo ra các giải pháp cho Interoperability là gì?
Vậy các dự án tạo ra giải pháp cho Interoperability là gì?
Polkadot
Polkadot là một mạng lưới blockchain có thể được mô tả như là một chuỗi các blockchain. Với cấu trúc tương tự nhau, Polkadot cho phép các blockchain tương tác với nhau một cách thuận lợi. Nó bao gồm một chuỗi chuyển tiếp Polka Dot và các parachains. Hiện tại, theo Coindesk, đã có năm parachains đầu tiên được triển khai trên Polkadot gồm Acala, Moonbeam, Parallel Finance, Astar và Clover. Các parachains này được tạo ra bởi các người dùng và tạo điều kiện thuận lợi cho việc kết nối trong hệ sinh thái Polkadot. Các loại parachains bao gồm nền kinh tế mã thông báo độc lập, parachains thông thường, parachains hợp đồng thông minh và parathreads. Ngoài ra, Polkadot còn có các parachains cầu, cho phép giao dịch xảy ra giữa các mạng blockchain khác như Kusama, Bitcoin và Ethereum.
Blocknet
Blocknet là một nhà cung cấp giải pháp cho khả năng tương tác giữa các blockchain khác nhau. Được xây dựng dựa trên mạng phi tập trung mã nguồn mở, Blocknet cho phép các nhà phát triển xây dựng các blockchain và hỗ trợ khả năng tương tác giữa các dApp.
Wanchain
Wanchain là dự án tập trung vào việc xây dựng các cầu nối phi tập trung để kết nối các mạng lưới blockchain khác nhau trên toàn cầu. Với khả năng tương tác chuỗi chéo và các cầu nối khác nhau như cầu trực tiếp, cầu lớp 2 và cầu NFT, Wanchain kết nối khoảng 14 mạng lưới khác nhau thông qua các chuỗi chéo.
Cosmos Blockchain
Cosmos Blockchain là một mạng lưới các blockchain được kết nối với nhau. Sử dụng giao thức Truyền thông giữa các chuỗi khối, Cosmos cho phép người dùng chuyển tài sản kỹ thuật số và mã thông báo qua các blockchain khác nhau trên nền tảng. Các dApp và blockchain trong hệ sinh thái Cosmos được liên kết với nhau để tạo thành một mạng lưới blockchain toàn diện.
Kết luận
Vậy Interoperability là gì? Interoperability là một khái niệm quan trọng và đóng vai trò rất quan trọng trong việc kết nối và tương tác giữa các blockchain, thiết bị hoặc ứng dụng khác nhau. Các ứng dụng của Interoperability đang ngày càng được phát triển và áp dụng rộng rãi trong các lĩnh vực khác nhau, từ công nghệ thông tin đến y tế và tài chính. Hy vọng bài viết của eBlockchainedu đã giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm Interoperability và tầm quan trọng của nó.